Οι υπουργοί της ΕΕ ανέστειλαν την Πέμπτη προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απαιτήσουν από τις πολυεθνικές εταιρείες με έσοδα 750 εκατ. ευρώ και πάνω να αναφέρουν δημόσια τις φορολογικές τους υποχρεώσεις ανά χώρα (ισχύει ήδη για τράπεζες και εταιρείες εξόρυξης). Τέτοιες αναφορές θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις εθνικές φορολογικές αρχές αποτρέποντας τις εταιρείες από τη συνήθη πρακτική τους να μεταφέρουν έσοδα σε χώρες με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές.
Συνολικά 13 κράτη, μεταξύ αυτών η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Σουηδία, η Αυστρία, η Κύπρος, η Μάλτα και άλλες χώρες επέμειναν ότι το θέμα δεν ήταν κατάλληλο για να τεθεί στο Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Πέμπτης.
Κι αυτό γιατί δεν είναι ένα λογιστικό θέμα – όπως είχε χαρακτηριστεί η οδηγία – αλλά ένα θέμα φορολογικό που περιλαμβάνει “αποκάλυψη πληροφοριών σχετικά με το φόρο εισοδήματος”. ‘Ετσι επέμειναν πως δεν ήταν θέμα απλής ψηφοφορίας αλλά ψηφοφορίας όπου κάθε χώρα θα μπορούσε να ασκήσει βέτο.
Για να σχολιάσουμε το παραπάνω, αρκεί να πούμε πως κι ένας μαθητής γυμνασίου μπορεί να διακρίνει τα προσωπικά δεδομένα από τα οικονομικά δεδομένα σε ένα λογιστικό χαρτί, όπως είναι οι δήθεν ιδιαίτερες πληροφορίες, που επικαλέστηκαν τα κράτη-μέλη.
Η Γερμανία – αυτή η περίφημη χώρα, που δήθεν ενδιαφέρεται για τη διαφάνεια – είχε προηγουμένως αντιταχθεί στο μέτρο, αλλά απείχε από την ψηφοφορία, οπότε η οδηγία δεν πέραεσε για μία ψήφο.
Η Επιτροπή και η φινλανδική προεδρία υποστήριξαν ότι το μέτρο αποτελεί μέρος της οδηγίας για τη λογιστική και, κατά συνέπεια, θα μπορούσε να αποφασιστεί ως θέμα ενιαίας αγοράς με ειδική πλειοψηφία.
Στο σημείο αυτό να αναφερθεί πως ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οιικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) ενέκρινε την υποβολή φορολογικών εκθέσεων ανά χώρα για μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες στο πλαίσιο του φιλόδοξου σχεδίου για την αποτροπή των επιχειρήσεων να μετατοπίζουν τα κέρδη τους σε περιοχές χαμηλής ή μη φορολογίας».
Με αφορμή αυτή την εξέλιξη ο φορέας της Διεθνούς Διαφάνειας και συγκεκριμένα το γραφείο των Βρυξελλών κάλεσε τα κράτη μέλη της ΕΕ να να βρουν τρόπο να προχωρήσει το θέμα.
«Aπογοητευτική κίνηση», χαρακτήρισε η Δεθνής Διαφάνεια το ότι τα κράτη-μέλη μπλόκαραν για μια ακόμη φορά τη νομοθετική αυτή πρωτοβουλία, κι εξέφρασε την απογοήτευσή της , επισημαίνοντας ότι πρόκειται για πλήγμα δεδομένου ότι δεν υπήρξε πρόοδος στο θέμα για διάστημα μεγαλύτερο των 18 μηνών.
“Είναι ένα ξέσπασμα που τα κράτη μέλη έχουν θέσει και πάλι τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων πάνω από εκείνα των πολιτών”, δήλωσε η Ελένα Γκάιτα, Ανώτερη Διευθύντρια της Transparency International. “Σε ολόκληρη την ΕΕ βλέπουμε ότι το κοινό είναι δυσαρεστημένο για τις πολυεθνικές, όπως η Starbucks και η Amazon, καθώς κρύβουν τους φόρους που πληρώνουν στις χώρες που δραστηριοποιούνται. Οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν απλώς αρνηθεί την πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες”, συνέχισε.
Να θυμίσουμε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε αρχικά το σχέδιο οδηγίας το 2016, ωστόσο από τότε έχει σημειωθεί αδιέξοδο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε τον φάκελο τον Ιούλιο του 2017 και έκλεισε την πρώτη του ανάγνωση τον Μάρτιο του 2019, αλλά συνεχίζουν να τον μπλοκάρουν οι χώρες που οφελούνται από την μεταφορά των κερδών σε αυτές.
