Τη δέσμευση της Κροατικής προεδρίας της ΕΕ στην προώθηση της στρατηγικής της προοπτικής διεύρυνσης της Ε.Ε. με την ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων, εξέφρασε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Κροατίας, Στρίμορ Κίκερετς, μιλώντας στο 2ο Thessaloniki Regional Forum. Στο συνέδριο εκπρόσωποι των βαλκανικών χωρών δήλωσαν τη απογοήτευσή τους από το πάγωμα της διαδικασίας ένταξη των χωρών των δυτικών βαλκανίων στην Ε.Ε.
Ο κ. Κίκερετς επεσήμανε ότι η συζήτηση για την ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων ατόνησε τα τελευταία χρόνια – δεκαεπτά χρόνια μετά τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης του 2003 και δεκαπέντε χρόνια μετά τη Σύνοδο της Σόφιας – και παρέπεμψε στη φετινή Σύνοδο του Ζάγκρεμπ το Μάιο.
Υπογράμμισε, δε, ότι είναι απαραίτητες τέτοιες συναντήσεις μεταξύ ηγεσιών των κρατών – μελών και των ηγεσιών των δυτικών Βαλκανίων και για τις δύο πλευρές και πρέπει να γίνονται τακτικά, ακόμη και σε διάστημα διετίας.
Ο αναπληρωτής υπουργός επεσήμανε ότι «αυτή τη στιγμή υπάρχει από τις Βρυξέλλες μία νέα μεθοδολογία», ότι γίνονται διεργασίες και ίσως μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου να έχουν αλλάξει τα δεδομένα, τα οποία οδήγησαν στην απορριπτική απόφαση του ευρωπαϊκού συμβουλίου του Οκτωβρίου του 2019 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία και πρόσθεσε:
«Αναμένουμε η σύνοδος στο Ζάγκρεμπ τον Μάιο να είναι επιτυχής και μέχρι τότε ίσως να έχουμε νέα απόφαση σε ότι αφορά την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία».
«Η διεύρυνση αποτελεί μια από τις πιο επιτυχημένες πολιτικές της ΕΕ και τη βοήθησαν να γίνει αυτό που είναι σήμερα. Δεν θα επιτρέψουμε την πολιτική διεύρυνσης να αποτύχει», πρόσθεσε και συνέχισε: «Πρέπει να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι η Ευρώπη παραμένει αφοσιωμένη στο ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής». Ο αναπληρωτής υπουργός επεσήμανε την «αυτονόητη» προτεραιότητα για την Κροατία αυτής της στρατηγικής, ειδικά για τα δυτικά Βαλκάνια.
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ποπόφ ανέφερε ότι η απορριπτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2019 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με χώρα του, είχε αρνητική επίδραση στον κόσμο στη χώρα του.
«Υπάρχει μια απογοήτευση στους συνηθισμένους ανθρώπους, δεν πιστεύουν στις Βρυξέλλες, δεν πιστεύουν πραγματικά στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας» τόνισε ο κ. Ποπόφ και επεσήμανε την ανάγκη να κρατήσουν οι Βρυξέλλες την ευρωπαϊκή προοπτική ζωντανή για τα δυτικά Βαλκάνια. Επεσήμανε, ακόμη τη δημογραφική αλλαγή και τη μετανάστευση από τα δυτικά Βαλκάνια προς τον ευρωπαϊκό βορρά. Ο κ. Ποπόφ επεσήμανε ότι τώρα υπάρχει μια νέα μεθοδολογία για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, θα εξετάσει τα κριτήρια για τη χώρα του και εξέφρασε την ελπίδα αυτή η νέα μεθοδολογία να είναι ουσιαστική και όχι μια ακόμη τυπολατρική διαδικασία. Ταυτόχρονα, εξέφρασε τη βεβαιότητα του για τις καλές προθέσεις της Ε.Ε.
«Έχουμε μια καλή πρόοδο, πολιτικά κριτήρια, μεταρρυθμίσεις για τη σταθερότητα» είπε και συνέχισε: «Οι μεταρρυθμίσεις δεν υπαγορεύονται από τις Βρυξέλλες, αλλά από τις ανάγκες των κοινωνιών μας».
Άσκησε ωστόσο κριτική για την υποστήριξη των προωθούμενων μεταρρυθμίσεων, τονίζοντας ότι όλες οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων μαζί, χρηματοδοτούνται με πολύ λιγότερα ποσά από ότι η Βουλγαρία, όσο διήρκεσαν για αυτήν οι μεταρρυθμίσεις και οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της στην Ε.Ε.
Ο πρώην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Μαυροβουνίου, Αλεξάνταρ Αντρίγια Πέγιοβιτς τόνισε ότι ο πληθυσμός στα δυτικά βαλκάνια «χάνει το ενδιαφέρον του, τον ενθουσιασμό του, για την ευρωπαϊκή προοπτική», είτε γιατί είναι απογοητευμένοι ή γιατί απλώς οι νέοι εγκαταλείπουν τις χώρες τους για αναζήτηση εργασίας και καλύτερων συνθηκών ζωής στον ευρωπαϊκό βορρά. «Και αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα» είπε, ότι εάν τα δυτικά Βαλκάνια δεν μπουν στην Ε.Ε., ο κόσμος τους θα μεταναστεύει στην Ε.Ε.
Ο διπλωματικός σύμβουλος του Α. Τσίπρα, Ευάγγελος Καλπαδάκης υπερασπίστηκε τη Συμφωνία των Πρεσπών και την προοπτική της διεύρυνσης της Ε.Ε. με την ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων και πρόσθεσε ότι δεν πρέπει να χαθεί το θετικό μομέντουμ που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια σε ολόκληρη την περιοχή.
Η πρέσβης της Αυστρίας στην Ελλάδα, Hermine Poppeller τόνισε ότι μετά το Brexit υπάρχει μια δύσκολη κατάσταση, αλλά η Ε.Ε θα κινηθεί μπροστά, ενώ για την προοπτική ένταξης των δυτικών Βαλκανίων είπε: «Έχουμε μια νέα μεθοδολογία, είναι ένα εργαλείο που έχουμε στα χέρια μας». Σημείωσε ότι η Αυστρία είναι υπέρ της διεύρυνσης της Ε.Ε. με την εισδοχή των δυτικών Βαλκανίων. «Η Αυστρία είναι μια από τις μεγαλύτερες επενδύτριες χώρες στα δυτικά Βαλκάνια, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν περισσότεροι επενδυτές στα δυτικά Βαλκάνια» τόνισε η πρέσβης της Αυστρίας και συνέχισε: «Οι χώρες, από την πλευρά τους, μπορούν να κάνουν πολλά για τις μεταρρυθμίσεις, για τη διοίκηση, για τη διακυβέρνηση. Να βοηθήσουν τους ανθρώπους να μείνουν στις χώρες τους, να μη φεύγουν να βρουν εργασία στο εξωτερικό».
«Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον το φόρουμ και τις θέσεις που αναπτύσσονται, όπως και τις κινήσεις της κροατικής προεδρίας της Ε.Ε. για το θέματα αυτά» δήλωσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Αμανατίδης και πρόσθεσε: «Όπως ενδιαφερόμαστε και για την πρόοδο των διαδικασιών στην προοπτική ένταξης των δυτικών Βαλκανίων, που τέθηκε στην ατζέντα της συζήτησης με τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης του 2003 και με ενέργειες που ακολούθησαν μετέπειτα, συν του θετικού κλίματος που δημιούργησε η Συμφωνία των Πρεσπών».