Στην Ελλάδα, οι τραπεζικές μετοχές έχουν διπλασιαστεί κατά μέσο όρο από το τέλος του 2022 σημειώνουν σε άρθρο τους οι Financial Times. Το κόστος χρηματοδότησης μειώνεται, όπως έδειξε μάλιστα αυτή την εβδομάδα η έκδοση AT1 ύψους 300 εκατ. ευρώ της Alpha Bank.
Το επόμενο σκέλος της ανάκαμψής τους θα εξαρτηθεί από τον βαθμό στον οποίο θα μπορέσουν να επιστρέψουν κεφάλαιο στους μετόχους τους. Πρόσφατα έλαβαν το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μετά από 16 χρόνια παύσης. Όμως, μια εναπομείνασα κληρονομιά της κρίσης μπορεί να δυσχεράνει αυτή τη διαδικασία: οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ή DTA.
Συγκεκριμένα, οι αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (ή DTCs) είναι ένας τύπος DTA που συνδέεται με τα 107 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενων δανείων που βάρυναν τον ελληνικό τραπεζικό τομέα στα τέλη του 2015. Οι πιθανές ζημίες ήταν πολύ μεγάλες για να τις διαχειριστούν οι τράπεζες μόνες τους και έπρεπε να μεταφερθούν στο κράτος.
Στην πραγματικότητα, τα DTC είναι σιωπηρές κρατικές εγγυήσεις που παραμένουν στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών σήμερα, ύψους 13 δισ. ευρώ ή 44% του συνολικού CET1 σε ολόκληρο τον τομέα. Ως τέτοια, υπολογίζονται επίσης ως βασικά κεφάλαια κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 που απορροφούν ζημίες. Η ιδέα των υπερμεγέθων πληρωμών προς τους μετόχους που θα ξεκινούσαν από τον ίδιο κουμπαρά θα ήταν οικονομικά και πολιτικά αμφιλεγόμενη.
Οι ελληνικές τράπεζες δύσκολα σχεδιάζουν να γίνουν σπάταλες. Στα επιχειρηματικά τους σχέδια έως το 2026 έχουν καθορίσει δείκτες αποπληρωμής της τάξης του 50%. Μια προσεκτική προσέγγιση είναι λογική, δεδομένου του ιστορικού του κλάδου. Αλλά η τρέχουσα κερδοφορία υποδηλώνει ότι ένας δείκτης πληρωμών 70% θα μπορούσε να δικαιολογηθεί, σημειώνει ο Gabor Kemeny της Autonomous.
Αυτά τα φορολογικά περιουσιακά στοιχεία δεν αποτελούν απλώς εμπόδιο για τις πληρωμές. Υπολογίζονται πλήρως ως ίδια κεφάλαια και ως εκ τούτου καταστέλλουν τις μετρήσεις απόδοσης ιδίων κεφαλαίων. Αυτό ενισχύει επίσης την ενσώματη λογιστική αξία και καταστέλλει τα σχετικά μέτρα αποτίμησης.
Αυτό θα πάρει λίγο χρόνο για να ξεκαθαρίσει. Η ετήσια απόσβεση θα επιλύσει πλήρως τα DTC μόνο μέχρι το 2040-42. Τα DTCs ως ποσοστό του CET 1 θα μειωθούν στο 37% για την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και την Alpha Bank μέχρι το 2026, εκτιμά η Autonomou. Η απόσβεση – περίπου 150-200 εκατ. ευρώ ετησίως σε κάθε τράπεζα – θα μπορούσε να επιταχυνθεί εάν τα DTCs αποδειχθούν εμπόδιο στις πληρωμές.
Αλλά το πρόβλημα δεν είναι ανυπέρβλητο. Στην Ισπανία, η CaixaBank έχει DTAs που αντιστοιχούν στο 44% του CET1 της από την εξαγορά της Bankia. Αυτό δεν την εμπόδισε να αυξήσει τον δείκτη πληρωμών της από το 50% στο 60%.
Το κατά πόσον τα μερίσματα και οι αποτιμήσεις των ελληνικών τραπεζών θα έχουν στην πραγματικότητα ανώτατο όριο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το κατά πόσον η χώρα μπορεί να ακολουθήσει αυτό το ισπανικό μοντέλο.
