του Χρήστου Ιωάννου
cioannou@theceo.gr
Σε μία δύσκολη άσκηση θα υποβληθεί η κυβέρνηση τους επόμενους μήνες για τον περιορισμό του μεγάλου ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών. Κι αυτό γιατί η Κυβέρνηση προωθεί την εφαρμογή του προγράμματος «Ηρακλής», δηλαδή της τιτλοποίησης μη εξυπηρετούμενων δανείων έως 30 δισ. ευρώ των τραπεζών με την εγγύηση 12 δισ. ευρώ από το ελληνικό δημόσιο. Το πρόγραμμα θα χαρακτηρισθεί από την τιτλοποίηση κυρίως στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες και τα οποία δεν έχουν πουλήσει. Να σημειωθεί ότι οι πωλήσεις δανείων που έγιναν το 2019 αφορούσαν κυρίως καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια (σύμφωνα με με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος από τα 18,2 δισ. ευρώ δάνεια που μεταβιβάστηκαν σε εταιρείες διαχερίρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων έως και το α΄εξάμηνο ου 2019 μόλις τα 375 εκατ. ευρώ ήταν στεγαστικά δάνεια).
Ρυθμίσεις, μετρητά ή πλειστηριασμοί
Έτσι, τώρα ξεκινάει ένα πρόβλημα για την Κυβέρνηση. Οι εγγυήσεις που το ελληνικό δημόσιο προσφέρει σε τρίτους, δηλαδή προς επενδυτές που θα αγοράσουν τους τίτλους, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να εισπραχθούν από τις τράπεζες ή από τις εταιρείες διαχείρισης που θα αναλάβουν τη διαχείριση των δανείων. Με ποιόν τρόπο θα εισπραχθούν τα χρήματα ώστε να αποπληρωθούν οι επενδυτές που θα έχουν τους τίτλους των δανείων που έχουν τιτλοποιηθεί;
Σύμφωνα με πληροφορίες του THECEO.gr από τον τραπεζικό κλάδο, οι τράπεζες στα σχέδια των τιτλοποιήσεων, που επεξεργάζονται προκειμένου να τα υποβάλλουν στο ελληνικό δημόσιο και να λάβουν την εγγύησή του, περιλαμβάνουν κατά μέσο όρο 50% έσοδα από πλειστηριασμούς ακινήτων, που είναι προσημειωμένα έναντι στεγαστικών δανείων. Αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα που θα λάβουν από ρυθμίσεις αυτών των δανείων θα είναι τα υπόλοιπα. Με άλλα λόγια εάν μέσω της ρύθμισης που θα προτείνουν στους δανειολήπτες εισπράξουν περισσότερα από τη ρευστοποιήσιμη αξία του ακινήτου, θα προκρίνουν τη ρύθμιση της οφειλής με βάση και την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη. Στη ρύθμιση μπορεί να συμεριλαμβάνεται και η ολική εξόφληση με μετρητά. Διαφορετικά θα προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς, ακόμη και αν πρόκειται για την κύρια κατοικία του δανειολήπτη, η προστασία της οποίας τερματίζεται στο τέλος Απριλίου 2020.
Με άλλα λόγια το ελληνικό δημόσιο εγγυάται τα χρήματα των επενδυτών, υπό τον όρο οι τράπεζες να κάνουν πλειστηριασμούς ακινήτων. Οι πλειστηριασμοί αυτοί αναμένεται να πολλαπλασιαστούν το 2020 ακριβώς γιατί τα δάνεια που θα τιτλοποιηθούν θα είναι τα περισσότερα στεγαστικά.
Πέφτει ο πήχης των δανείων
Κάποιος μπορεί να πει ότι το δημόσιο κάνει πολύ καλά αφού με κάποιον τρόπο θα πρέπει να αποπληρωθούν τα δάνεια αυτά. Ωστόσο, αυτό που κάνει δύσκολη την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής ως προς την κοινωνία είναι ότι ανεβάζοντας οι τράπεζες το ποσοστό των πλειστηριασμών στο 50% συμπεριλαμβάνουν μεγάλο αριθμό μικρής σχετικά αξίας δανείων, δηλαδή από 60.000 έως 90.000 ευρώ, που είναι και η πλειονότητα των δανείων, που έχουν λάβει τα νοικοκυριά.
Αυτό μπορεί να επιφέρει κάποιες αντιδράσεις στην κοινωνία. Το οξύμωρο είναι ότι προσφάτως η γενική γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών κυρία Χαρούλα Απαλαγάκη έγραψε άρθρο αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει ρήγμα μεταξύ τραπεζών και κοινωνίας εκφράζοντας τη βούληση το κενό αυτό να εκλείψει. Και το ερώτημα είναι τόσο για την Ελληνική Ένωση Τραπεζών όσο και για την κυβέρνηση: Πως θα εκλείψει, με πλειστηριασμούς σε μικρές περιουσίες;
