Οι ηγέτες τεσσάρων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων της Αλβανίας Έντι Ράμα, της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ, της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς συναντήθηκαν το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2019 στα Τίρανα για να προωθήσουν το σχέδιό τους –που στηρίζεται και από την ΕΕ– για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων και αγαθών στην περιοχή προκειμένου να δοθεί ώθηση στο εμπόριο και τις επενδύσεις. Ήταν η τρίτη συνάντηση των ηγετών με αυτό το θέμα.
Οι παραπάνω χώρες των Δυτικών Βαλκανίων φιλοδοξούν να ενταχθούν στην ΕΕ, όμως η ενταξιακή πορεία τους επιβράδυνε λόγω του Brexit και των ανεπαρκών εσωτερικών μεταρρυθμίσεων. Έτσι προωθούν εναλλακτικό σχέδιο.
«Δεν μπορούμε να επιβιώσουμε χωρίς αυτό επειδή είμαστε μικροί και ασήμαντοι αν δεν αυξήσουμε την εργατική και οικονομική αγορά μας», είπε ο Βούτσιτς στους δημοσιογράφους μετά τη λήξη των συνομιλιών. «Θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια κοινή αγορά εργασίας, κάτι που σημαίνει να γίνουμε πιο ελκυστικοί για τους ξένους επενδυτές», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Βούτσιτς, οι πολίτες της Σερβίας, της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας θα μπορούν να εργάζονται ελεύθερα στις τρεις αυτές χώρες, δεδομένης της έλλειψης εργατικού δυναμικού, και θα ευθυγραμμιστούν οι κανόνες ώστε να δημιουργηθεί μια αγορά 12 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα είπε ότι η ΕΕ στηρίζει αυτό το σχέδιο και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να χορηγήσει 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων ώστε να τις βοηθήσει να εφαρμόσουν τις μεταξύ τους συμφωνίες.
Η άρση των συνοριακών ελέγχων θα επιταχύνει το διασυνοριακό εμπόριο και θα επιτρέψει στους ξένους τουρίστες να περνούν ελεύθερα, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν στα σύνορα. «Αν προσγειωθούν στο Βελιγράδι Κινέζοι τουρίστες, θα μπορούν να μετακινηθούν ελεύθερα σε όλες τις χώρες της περιοχής», εξήγησε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ.
Ο πρόεδρος του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς τόνισε ότι «κάθε περιφερειακή ενέργεια θα πρέπει να βοηθά ώστε να δημιουργηθεί μια δυναμική πρόοδος που θα οδηγήσει τις χώρες μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το συντομότερο δυνατόν».
Στη συνάντηση δεν μετείχαν οι ηγέτες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και του Κοσόβου.
