Στην τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ξεκινά στις 11:00, θα συμμετάσχει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με βασικό αντικείμενο της συνεδρίασης το Ταμείο Ανάκαμψης (Generation Next), στο πλαίσιο των ευρύτερων πρωτοβουλιών για την πανδημία του κορωνοϊού που πρέπει να λάβει η ΕΕ. Επίσης, θα συζητηθεί το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο έως το 2027.
Οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν για πρώτη φορά το σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, μαζί με μια πρόταση για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 ύψους 1,1 τρισεκατομμυρίων ευρώ. Το σχέδιο θα πρέπει να λάβει την έγκριση από όλα τα κράτη μέλη.
Από την πλευρά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης -όπως τόνισε και στην τηλεδιάσκεψη της Συνόδου Κορυφής των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, την Τετάρτη- θα επισημάνει την ανάγκη να υπάρξει συμφωνία εντός του Ιουλίου.
Την πεποίθηση ότι θα βρεθεί μια συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης εξέφρασε ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Πάολο Τζεντιλόνι, ωστόσο, όπως εκτίμησε, «ίσως αυτό δεν θα καταστεί δυνατό στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής», την οποία χαρακτήρισε «ενδιάμεσο σταθμό, για να γίνουν αντιληπτές με μεγαλύτερη σαφήνεια οι διαφορές μεταξύ ορισμένων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων». Και τόνισε ο κ. Τζεντιλόνι: «Η συμφωνία θα επιτευχθεί τον Ιούλιο, είμαι σίγουρος» τόνισε ο Τζεντιλόνι.
Την ανάγκη για μια συμφωνία το συντομότερο εξέφρασε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή που έστειλε στους 27 ενόψει της σημερινής συνόδου Κορυφής. Ο Μισέλ ανέφερε ότι «υπάρχει ακόμη δρόμος μέχρι τη συμφωνία και απαιτείται σκληρή δουλειά τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες».
Παράλληλα, εστίασε στην ατζέντα της Συνόδου, στην οποία το βασικό θέμα θα είναι το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και το Σχέδιο Ανάκαμψης. «Είναι η πρώτη φορά που θα συζητήσουμε το πακέτο από την ημέρα που δημοσιοποιήθηκε στις 28 Μαϊου» σημείωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος τονίζοντας ότι «στο συμβούλιο έχει γίνει αρκετή δουλειά για να προετοιμαστεί το έδαφος και τώρα είναι η ώρα για τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να συζητήσουν το πακέτο σε βάθος». Ταυτόχρονα, έκανε λόγο για πολυπλοκότητα των προτάσεων υπογραμμίζοντας ότι η Σύνοδος «θα είναι ένα σημαντικό βήμα προς μία συμφωνία σε μια επόμενη συνάντηση με φυσική παρουσία».
Ο ευρωπαϊκός νότος θέλει στήριξη το συντομότερο δυνατό, ιδίως επιδοτήσεις και δανεισμό με ευνοϊκούς όρους και χωρίς όρους για μακροοικονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ενώ ο προσηλωμένος στη δημοσιονομική πειθαρχία βορράς (Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία…) θέλει να υπάρξει μόνο δανεισμός και αυτός υπό συγκεκριμένους όρους. Οι χώρες στην ανατολική πτέρυγα της ΕΕ κρίνουν από την πλευρά τους ότι αναδιανέμονται στον νότο υπερβολικά πολλοί πόροι και δεν θέλουν να χαθεί η εστίαση στη γεωργία και στο κλείσιμο του αναπτυξιακού χάσματος με την πλούσια δύση.
Δεν υπάρχει συμφωνία για το πώς θα αποπληρωθεί το χρέος που θα εκδοθεί από την Κομισιόν, κάτι που ισχύει επίσης για διάφορες άλλες διαστάσεις του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, ιδίως εκπτώσεις που θέλει η Γερμανία και άλλες χώρες οι οποίες συνεισφέρουν καθαρά σε αυτόν, αλλά βρίσκουν αντίθετες χώρες του νότου.
Αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες, μετά τις αρχικές αντιδράσεις στην πανδημία του κορονοϊού, που προκάλεσαν διαφορές, διαφωνίες και αντεγκλήσεις — για τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας, για τα ιατρικά μηχανήματα, για το εάν η ΕΕ θα προσέφερε δάνεια ή δωρεές… — θέλουν σήμερα να προβάλλουν ενωτική εικόνα. Αλλά οι περισσότεροι αναγνωρίζουν πως θα χρειαστούν τουλάχιστον άλλες δύο σύνοδοι, η τακτική και πιθανόν μια έκτακτη, τον επόμενο μήνα με τους ίδιους παρόντες στις Βρυξέλλες προτού καταλήξουν σε συμφωνία. Αυτή η συμφωνία θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει εφαλτήριο για να σημειωθεί πρόοδος στα σχέδια για περισσότερη ολοκλήρωση, μετά την οδυνηρή εμπειρία του Brexit.
