Το 6,4% του πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών της χώρας (περίπου 418 χιλ. άτομα) βρισκόταν στα αρχικά στάδια έναρξης μιας επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης, από 4,8% το 2017. Το ποσοστό αυτό τείνει στο 8% με βάση τα πρώτα αποτελέσματα του 2019. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της Ετήσιας Έκθεσης για την Επιχειρηματικότητα 2018-2019 που δημοσιοποίησε το ΙΟΒΕ και εμφανίζει μια από τις υψηλότερες διαχρονικά επιδόσεις καθώς και τη βελτίωση των προσδοκιών για την οικονομία και το επιχειρείν.
Παράλληλα με την αύξηση του πληθυσμού που επιχειρεί περιορίζεται στο 2,8% του πληθυσμού (183 χιλ. άτομα), το ποσοστό ατόμων που διέκοψε την επιχειρηματική του δραστηριότητα (έναντι 4,8% το 2017), κυρίως λόγω έλλειψης κερδοφορίας.
Γενικότερα από το σύνολο των ευρημάτων διαφαίνεται πως η άμβλυνση των αβεβαιοτήτων, η αναπτυξιακή δυναμική της περυσινής χρονιάς, καθώς και η εμφάνιση κάποιων νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, ενίσχυσαν τη νέα επιχειρηματικότητα και την έναρξη αυτοαπασχόλησης, παρά τη δυσμενή φορολογική μεταχείρισή της.
Αυξάνεται η επιχειρηματικότητα ευκαιρίας
Όμως, η αύξηση της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων τροφοδοτείται περισσότερο από επίδοξους επιχειρηματίες, γεγονός που υποδηλώνει μεν μια αλλαγή προσδοκιών και ένα ευνοϊκότερο κλίμα στην οικονομία, αλλά θα πρέπει να «μετατραπεί» στην πορεία σε νέα εγχειρήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, καταγράφεται μεν βελτίωση της εικόνας, ωστόσο τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμα ικανοποιητικά: αν και ενισχύεται η επιχειρηματικότητα ευκαιρίας (48,9% του συνόλου, περίπου 204 χιλ. άτομα) και περιορίζεται η επιχειρηματικότητα ανάγκης (20,8% του συνόλου, 87 χιλ. άτομα), τα περισσότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά παραμένουν «κοινά»: χαμηλή καινοτομία, είσοδος σε αγορές με ήδη ισχυρό ανταγωνισμό και χρήση καθιερωμένων τεχνολογιών για την πλειονότητα των εγχειρημάτων, παρόλο που ενισχύονται οι εξαιρέσεις.
Ταυτόχρονα, διαφαίνεται μικρή υποχώρηση του μέσου μεγέθους των νέων εγχειρημάτων κατά την έναρξη λειτουργίας, καθώς σχεδόν ένα στα τέσσερα εγχειρήματα (23,4%) προσφέρει απασχόληση αποκλειστικά στους ιδρυτές του. Ωστόσο, βελτιώνονται οι προσδοκίες απασχόλησης στο μέλλον, καθώς το 85% εκτιμούν ότι την επόμενη πενταετία θα δημιουργήσουν τουλάχιστον μια θέση εργασίας.
Η έκθεση δημοσιεύεται για 16ησυνεχή χρονιά στο πλαίσιο της συμμετοχής του ΙΟΒΕ στο διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα GlobalEntrepreneurshipMonitor (GEM). Την παρουσίασε ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικότητας του ΙΟΒΕ, κ. Άγγελος Τσακανίκας, Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ.
Στα ειδικότερα σημεία της έκθεσης, σημειώθηκαν οι ακόλουθες θετικές εξελίξεις:
Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ευκαιρίας για τέταρτη συνεχή χρονιά
Η εντονότερη συνεισφορά άτυπων επενδυτών στη χρηματοδότηση νέων εγχειρημάτων, αν και πρόκειται κυρίως για μέλη της οικογένειας
Η ενίσχυση εγχειρημάτων μεταποίησης και πρωτογενούς τομέα
Το χαμηλότερο ποσοστό όσων διέκοψαν ή ανέστειλαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα το 2018
Οι καλύτερες προσδοκίες για τις θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν
Οι υψηλότερες προσδοκίες για επιχειρηματικές ευκαιρίες στη χώρα στο επόμενο διάστημα αλλά και η βελτίωση στην αυτοπεποίθηση για την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας
Η ακόμα καλύτερη εικόνα της επιχειρηματικότητας ως επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας
Στις αρνητικές εξελίξεις συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
Η σχετική υποχώρηση συμμετοχής στην επιχειρηματικότητα ατόμων με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο
Η μικρή υποχώρηση της εξωστρέφειας
Η στασιμότητα στη γυναικεία επιχειρηματικότητα
Η υποχώρηση του μέσου μεγέθους κατά την έναρξη του νέου εγχειρήματος
Η πολύ μικρή βελτίωση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας επιχειρηματικότητας σε όρους καινοτομίας, εισόδου σε νέες αγορές και τεχνολογικής αναβάθμισης
Σταθερά υψηλός ο φόβος της αποτυχίας, παρά τη βελτίωση